Aktualności
Wyprawa na Kresy z prof. Stanisławem Nicieją
Opracowała: Zdzisława Michalska
W piątkowe przedpołudnie 24 lutego seniorzy spotkali się w sali wykładowej przy ul. Matejki 6. To cykliczne spotkania, zawsze mające w programie interesujące tematy. Tym razem były to dwa filmy: „Zrozumieć mózg” red. Stanisława Wolnego i prof. Stanisława Niciei „Zamki kresowe Rzeczypospolitej – Kamieniec Podolski”.
Otfrid Foerster (1873-1941), jeden z najwybitniejszych przedstawicieli niemieckiej i światowej neurologii i neurochirurgii
FOT. Z ARCHIWUM DARIUSZA LEWERY
Grób Otfrida Foerstera na cmentarzu św. Wawrzyńca przy ul. Odona Bujwida
FOT. Z ARCHIWUM DARIUSZA LEWERY
Zrozumieć mózg
To film zrealizowany przez red. Stanisława Wolnego, poświęcony Otfridowi Foersterowi, twórcy światowej neurochirurgii, który całe swoje życie spędził we Wrocławiu. Tu się urodził w 1873 r., skończył gimnazjum Marii Magdaleny i studia na Uniwersytecie Wrocławskim. Po obronie doktoratu wyjechał do Francji, gdzie zapoznawał się z najnowszymi osiągnięciami neurochirurgii. Po powrocie do Wrocławia został asystentem prof. Carla Wernickego. Był powszechnie znanym i cenionym chirurgiem. W latach 1922-24, z krótkimi przerwami, przebywał w Rosji jako konsultant i ekspert uczestniczący w leczeniu chorego Lenina. Jego sława obiegła cały świat. Wyrazem uznania było przyznanie przez Fundację Rockefellera środków na budowę nowoczesnego Instytutu Neurologii. Dzisiaj mieści się tu Uniwersytet Ekonomiczny.
Otfrid Foerster zmarł 15 czerwca 1941 roku i został pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca przy ul. Odona Bujwida.
Zamki kresowe Rzeczypospolitej – Kamieniec Podolski
Historię fortec kresowych, broniących granic Rzeczypospolitej Obojga Narodów, poprzedził film profesora Stanisław Niciei „Zamki kresowe Rzeczypospolitej – Kamieniec Podolski” ‒ opowieść o bastionie granicznym dwóch światów. Świata Wschodu i Zachodu, islamu i chrześcijaństwa, pogranicza różniących się kultur, języków i obyczajów. Jak opowiadał pan profesor o kresowych stanicach po projekcji filmu, Kamieniec Podolski był jedną z najpotężniejszych twierdz w Europie. Swoją strategiczną rangę zawdzięczał położeniu ‒ skaliste powulkaniczne wzgórza, otoczone ze wszystkich stron rzeką Smotrycz. Miasto, z racji swego położenia, otrzymało wiele przywilejów. Odwiedzali je królowie Polski. Przez Rzym traktowany był jako „przedmurze chrześcijaństwa”, stąd płynęły tu znaczne kwoty na umocnienie twierdzy. Legenda opowiada, że gdy w 1621 roku na Kamieniec szedł sułtan Osman, zobaczywszy potężną warownię spytał „Kto ją zbudował?”, na co mu odpowiedziano: „Bóg, cudowną miejsca naturą”. „Niechże ją sam zdobywa” – miał odpowiedzieć sułtan i odstąpił od oblężenia miasta. Ale rok 1672 nie był już dla twierdzy tak łaskawy. Gdy Turcy i Tatarzy z Mahometem IV na czele zagrozili Kamieńcowi, a hetman Jan III Sobieski nie przyszedł z odsieczą, bo nie widział szans jej utrzymania, obrońcy po 9 dniach walki poddali się, a twierdzę zniszczył wybuch.
Od prawej prof. Krzysztof Wronecki, prof. Stanisław Nicieja (w środku) i red. Stanisław Wolny
FOT. Z.M.
Tyle o Kamieńcu Podolskim. Profesor Nicieja przywołał w swojej barwnej opowieści inne kresowe stanice Rzeczypospolitej: Chocim, Okopy Świętej Trójcy, Jazłowiec i Trembowlę.
Po zakończeniu spotkania zainteresowani mogli kupić „Kresową Atlantydę” (jest już XVII tomów, każdy mógł wybrać coś dla siebie!). A ja zachęcam do lektury „Zamków kresowych Rzeczypospolitej – Kamieniec Podolski” i obejrzenia filmu na stronie internetowej „Medium” w zakładce „Filmy”.
Fot. na s. głównej: Zdzisława Michalska