FOT.WANGXINA/FREEiPK

 Lasery zmieniają świat stomatologii

 To wydarzenia jedyne w swoim rodzaju. Kongres światowy, podczas którego będzie można spotkać i wysłuchać naukowców i ekspertów z całego świata. Przedstawią oni najbardziej aktualną wiedzę, dotyczącą zastosowania laserów w stomatologii i medycynie – mówi jedna z prelegentek i współorganizatorek 17. Kongresu Światowej Federacji Stomatologii Laserowej (WFLD) we Wrocławiu prof. dr hab. n. med. Marzena Dominiak.

Rozmawiała Małgorzata Wieliczko

Medium: Pani Profesor, najlepsi stomatolodzy z całego świata już niedługo, w połowie kwietnia, będą „przyjmowali” tylko we Wrocławiu. Wydarzenie, o którym rozmawiamy, po raz pierwszy odbywa się bowiem w Polsce, właśnie w stolicy Dolnego Śląska. To zapewne wyróżnienie i wyraz uznania, w szczególności dla wrocławskiego Uniwersytetu Medycznego…

prof. dr hab. n. med. Marzena Dominiak kierownik Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej UMW, prorektor ds. strategii rozwoju uczelni UMW, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, członkini Komitetu Edukacyjnego Światowej Federacji Dentystycznej FDI 

prof. Marzena Dominiak: – Przewodniczącym komitetu naukowego WFLD jest prof. Brugnera Aldo Jr z Brazylii (Visiting Professor and Research Collaborator at the IFSC –University of São Paulo), a przewodniczącą komitetu organizacyjnego –
dr hab. Kinga Grzech-Leśniak, prof. UMW, z Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej, a także prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Laserowej.
Prof. Kinga Grzech-Leśniak jest również kierownikiem studiów podyplomowych z zakresu laseroterapii w ramach europejskiego projektu EMDOLA (European Master Degree in Oral Laser Application), zrzeszającym sześć uniwersytetów z Hiszpanii, Belgii, Włoch, Rumunii i Polski. Są to jedyne studia masterskie na terenie Polski.
W ramach kształcenia przeddyplomowego prowadzone są także zajęcia z laseroterapii właśnie na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu, w Katedrze Chirurgii Stomatologicznej, którą mam przyjemność kierować. W tym miejscu muszę wymienić także inne „laserowe” nazwiska, specjalistów związanych z naszą z naszą katedrą, jak dr hab. Kamil Jurczyszyn czy dr n. med. Jacek Matys, aktywnie działający w komitecie organizacyjnym kongresu.

Warte podkreślenia jest, że Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu jest jedynym w Polsce, na którym takie zajęcia prowadzone są od wielu lat. W ten sposób studenci mogą zdobywać dodatkowe kwalifikacje w ramach toku nauczania stomatologii. To wszystko sprawia, że Wrocław stał się mekką laserową w Polsce, ośrodkiem na tyle
silnym i rozpoznawalnym, że wygrał z innymi aplikującymi miastami na świecie,
ubiegającymi się o możliwość organizacji tego kongresu.

Rektor UMW prof. Piotr Ponikowski i także pani Profesor, jako prorektor ds. strategii rozwoju uczelni, przywitają gości 17. WFLD podczas ceremonii otwarcia kongresu, który potrwa trzy dni. Czym zostaną one wypełnione?

– Odbędą się m.in. trzy panele eksperckie, które zostaną zwieńczone wydaniem rekomendacji, dotyczących najbardziej aktualnych metod leczenia, i opublikowane we flagowym czasopiśmie Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu – „Advances in Clinical and Experimental Medicine”. Wykładom towarzyszyć będą sesje plakatowe, na które mogli zgłaszać swoje wystąpienia lekarze praktycy. Kongres umożliwi również spotkanie światowym partnerom biznesowym, towarzyszyć mu będzie gala w zamku Topacz w podwrocławskiej Ślęzie.

Trzeba także wspomnieć o dwóch wydarzeniach 15 i 16 kwietnia, czyli 1. Międzynarodowym Kongresie Stomatologii Estetycznej, którego liderem jest dr n. med. Maciej Żarow. Wykłady poprowadzą tam znakomici prelegenci z kraju i z zagranicy, jak np. Ajaj Juneja z Dubaju, który będzie mówił o licówkach ceramicznych (Ceramic Veneers: Protocols for minimal preparation and predictable bonding), oraz 2. Kongres Innowacji w Higienie Stomatologicznej, będący połączeniem warsztatów z wykładami teoretyczno-praktycznymi, które staną się niezwykłą okazją do konfrontacji z nowymi trendami w branży stomatologicznej, pomogą uzupełnić i poszerzyć już zdobytą wiedzę, a także pozwolą na wymianę doświadczeń z ekspertami w swoich dziedzinach.

Kongres WFLD da także możliwość sprawdzenia się w pracy z laserami…

– W kongresie wezmą udział lekarze z całej Polski i wielu krajów świata. Wśród nich będą zapewne zarówno praktycy, którzy już pracują laserami, jak i ci, którzy dopiero zamierzają używać tych urządzeń. Dlatego WFDL stanie się doskonałym miejscem, aby spróbować podstawowych procedur laserowych podczas warsztatów. Zaplanowaliśmy to to tak, żeby wiedzę wyniesioną z danego wykładu można było niemal od razu zweryfikować w praktyce. Przygotowaliśmy więc aż piętnaście warsztatów, na których wykładowcami będą znakomici eksperci z całego świata, w tym uznani specjaliści z Polski.

Czy kongresowe meritum adresowane jest do jakiejś konkretnej grupy stomatologów? Kto najbardziej powinien skorzystać na udziale w 17. WFLD?

– Wydarzenie adresowane jest do wszystkich lekarzy stomatologów, niezależnie od specjalizacji. Laser jest bowiem urządzeniem wspomagającym leczenie stomatologiczne, otwierającym nowe możliwości terapeutyczne, co niejednokrotnie zwiększa skuteczność i przewidywalność leczenia. Jest narzędziem teraźniejszości, a nie przyszłości. Powinniśmy je poznać i zrozumieć, umieć nim się posługiwać, bo wtedy przewidywalność leczenia jest bardzo wysoka.

W tym miejscu zarekomenduję także wykłady poświęcone zastosowaniu laserów w estetyce twarzy, dzięki którym zainteresowani tą częścią wiedzy i praktyki również dobrze odnajdą się na kongresie.

Rangę kongresu gwarantują wybitni naukowcy i praktycy. Na liście prelegentów znajdujemy ponad 70 specjalistów, przybyłych z pięciu kontynentów. Możemy wymienić kilku z nich? 

– Proszę bardzo. Akira Aoki z Japonii opowie o wspomaganej laserem Er:Yag kompleksowej terapii kieszonek dziąsłowych (Er:Yag Laser-Assisted Comperhensive Periodontal Pocket Therapy (Er-LCPT). Josep Arnabat z Hiszpanii omówi zastosowanie lasera w implantologii (Laser application in Implantology). Przyjeżdżający z Włoch – Stefano Benedicenti podejmie temat biomodulacji płaską końcówką (Biomodulation with flat top hanpiece), a Giovanni Olivi – lasera w endodoncji (Endodontics & Laser). Aldo Brugnera Jr. (Brazylia) będzie miał wykład o terapii hemo-laserowej – pionierskiej technice, wykorzystującej własne komórki macierzyste pacjenta do odbudowy dziąseł i kości (Hemo-laser therapy: A pioneering technique that uses a patient’s own stem cells “in loco” to regrow gingiva and bone). Natomiast Romanos Georgios (USA) skupi się na wykorzystaniu światła lasera w leczeniu periimplantitis
[zapalenie tkanek wokół implantu – przyp. red.] (Laser Light for Management of Perimplantitis).

Polscy specjaliści – dr hab. Kinga Grzech-Leśniak, prof. UMW, podejmie temat roli lasera w zapaleniu przyzębia (Periodontitis & Laser Management), a dr hab. Elżbieta Dembowska będzie miała wykład o laserowym leczeniu zakażonej tkanki w przebiegu chorób przyzębia (Er, Cr:YSGG laser treatment of infected tissue in the course of periodontal diseases).

Na tzw. głównym podium znalazł się również wykład pani Profesor (Vitamin D, Laser nad Periimplantitis Management)? Czemu będzie poświęcony?

– Periimplantitis to biologiczne powikłanie o podłożu immunologicznym. Szacuje się, że dotyczy ono 12-24% implantów dentystycznych. Przez ponad dziesięć lat periimplantitis leczono antybiotykami i środkami mechanicznymi, stosowanymi w zapaleniu przyzębia, dopóki nie zorientowano się, że te zabiegi były nieskuteczne. Działo się tak, ponieważ mają podobne objawy przy ocenie przekrojowej. Oba charakteryzują się objawami klinicznymi, jak zapalenie, krwawienie, obrzęk błony śluzowej jamy ustnej, progresywna utrata kości wyrostka, a histologicznie tkanki nacieczone są leukocytami z cytokinami prozapalnymi. Co ważne, stany zapalne przyzębia i wokół implantów są związane z obecnością biofilmów, odpowiednio różnych jakościowo dla przyzębia i implantu. Sytuację tę pogarsza dodatkowo obserwowane zjawisko korozji implantów tytanowych, a produkty rozpuszczania tytanu są aktywnymi czynnikami kształtującymi strukturę i różnorodność mikrobiomu. Dlatego stosowana antybiotykoterapia przy zapaleniu przyzębia nie była w pełni skuteczna przy periimplantitis.

Wymagane jest ustalanie nowego algorytmu postępowania i wybrania nowych środków chemo-mechanicznych, których skuteczność będzie wyższa niż do tej pory stosowanych i umożliwi wypracowanie nowego modelu leczenia periimplanatitsis.

Wydaje się, że techniki laserowe w stomatologii w naszym kraju, w odczuciu pacjentów, należą do rodzaju tych bardziej „ekskluzywnych” usług, a stomatologia laserowa znajduje się na razie poza zainteresowaniem NFZ. Z drugiej strony nie sposób nie doceniać jej niewątpliwych zalet, a i tego, że na świecie jest dziś standardem.

– Techniki laserowe to nadal ekskluzywne usługi, choć ilość użytkowników laserów rośnie bardzo szybko. Trzeba pamiętać, że mamy różne typy laserów, tzw. twarde i miękkie, czyli działające albo na tkanki twarde, albo tkanki miękkie, co sprawia, że mamy do czynienia z różnymi cenami urządzeń, jak i różnymi cenami usług. Jednym z dość popularnych i stosunkowo często wykonywanych zabiegów jest np. laserowe wybielanie zębów. Zwiększa to

efektywność i jakość zabiegu. Stomatologia laserowa jest na razie droższa niż konwencjonalna, ale też przynosi większe korzyści. Czasami nie można wykonać takiej samej procedury inną metodą.

Lasera można używać dosłownie do prawie każdej procedury zabiegowej w stomatologii, dlatego oceniam, że liczba ich użytkowników na pewno będzie wzrastać bardzo szybko. W polskich gabinetach oczywiście również.

Stomatologię laserową można porównać do stomatologii cyfrowej. Jest raczej rewolucją, a nie ewolucją, co zmienia świat stomatologii. Wydaje się mi, że w przyszłości powinna zastąpić wiele innych urządzeń w gabinetach stomatologicznych, w tym wiertarkę stomatologiczną

 Kiedy warto wybrać się do stomatologa, który wykonuje zabiegi z wykorzystaniem technik laserowych?

– Do tej pory wykonujemy – w zależności od posiadanego urządzenia – różne procedury, od tzw. biomodulacji do zabiegów opracowania tkanek twardych zębów zamiast wiertła, kości wyrostka, usuwając zęby, torbiel, ziarniniaki, po opracowanie łoża pod implant czy zdejmowanie koron protetycznych. Procedury laserowe są bardziej przewidywalne, mniej bolesne dla pacjenta, przynoszą szybszy efekt zabiegowy, poprawiają gojenie zarówno kości, jak i tkanek miękkich.

Tu chciałabym podkreślić, zwracając się do kolegów po fachu, że leczenie z wykorzystaniem technik laserowych wymaga systematycznego aktualizowania wiedzy i umiejętności. Nie można, ot tak, zacząć praktykować laserem, bo to może albo nie przynieść spodziewanych efektów, albo stać się przyczyną powikłań u pacjenta. Należy najpierw poznać od podstaw fizykę laserów, by potem móc je stosować w praktyce.

17 Światowy Kongres Federacji Stomatologii Laserowej

14-16.04.2023 r., Wydział Farmaceutyczny UMW, ul. Borowska 211

Organizator: Polskie Towarzystwo Stomatologii Laserowej

Patronat Honorowy: Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Szczegóły, w tym program wydarzenia: wfld2023.com

fot główna: WANGXINA/FREEPIK